Populair: live-muziek bij zwijgende films

Aan het begin van de vorige eeuw deed de zwijgende of stomme film zijn intrede. Tot de jaren twintig duurden de films vaak niet langer dan een paar minuten en er zat niet altijd muziek bij. Vanaf de jaren twintig werden de films langer en werd er tijdens de vertoning vaak live muziek gemaakt. Zwijgende films werden meestal begeleid door enkel een pianist of een bescheiden ensemble, maar het was ook niet ongebruikelijk dat een compleet orkest zorgde voor muzikale begeleiding.

Kenmerken

De kunst van filmmuziek bij zwijgende films is dat de muziek niet overheerst, maar dat het de impact van het beeld vergroot. Muziek voor zwijgende films wordt veelal mood music genoemd. Dit is muziek die speciaal geschreven is voor een bepaalde emotie of situatie. Ook typerend voor dit type filmmuziek is dat er veel ruimte is voor improvisatie.

In een interview met het NRC legt filmbegeleider Daan van den Hurk uit dat hij graag improviseert. "Ik beschouw de beelden als mijn partituur. In de stomme film zijn de acteurs zo ongelooflijk expressief. Neem een film als The Spanish Dancer, de openingsfilm van het komende Nederlands Silent Film Festival. De hoofdrol wordt gespeeld door de legendarische Pola Negri. Haar ogen vertellen me precies wat ik moet spelen.”

De Poolse actrice Pola Negri

Evenementen

Nederlands Silent Film Festival

Voor de derde keer wordt het NSFF in Eindhoven georganiseerd. Op dit festival wordt live muziek gemaakt bij zwijgende films. Films uit meerdere genres worden getoond. Zo zal de bekende sciencefictionfilm Metropolis uit 1927 te zien zijn. Voor liefhebbers van komedie worden films van Charlie Chaplin gedraaid.

De trailer van de filmklassieker Metropolis

Het Nederlands Blazers Ensemble en Charlie Chaplin

Ook het NBE heeft een voorliefde voor muziek bij zwijgende films. Ze werken onder andere samen met het Eye Filmmuseum voor het project The Unknown Chaplin. Vier componisten hebben muziek geschreven voor zes gerestaureerde films van de bekendste acteur uit dit genre: Charlie Chaplin.

Eye Filmmuseum en Muziekgebouw

Het Eye Filmuseumis ook een samenwerking aangegaan met het Muziekgebouw. Daar zullen vier films gedraaid worden waar nieuwe muziek voor is gecomponeerd. Het Metropole Orkest is één van de uitvoerenden bij een voorstelling.

Het Muziekgebouw zal daarnaast de film Die Stadt ohne Juden uit 1924 laten zien. Deze film werd in 2015 teruggevonden op een vlooienmarkt in Parijs. Het verhaal gaat over de deportatie van Joden uit Wenen. Niemand wist toen nog dat het verhaal binnen twintig jaar werkelijkheid werd. Door deze lading is het een gewaardeerde zwijgende film geworden. De Oostenrijkse componiste Olga Neuwirth heeft speciaal voor deze film een nieuwe soundtrack gemaakt. Bij de vertoning op 13 februari 2020 zal deze soundtrack live gespeeld worden.