Marc-André Hamelin speelt Rachmaninovs Paganini-variaties

Toppianist Marc-André Hamelin (foto) speelt Rachmaninovs duizelingwekkende Rapsodie op een thema van Paganini. Elim Chan leidt 'haar' Antwerp Symphony Orchestra in de lyrische Achtste symfonie van Dvořák.

Nadat Sergej Rachmaninov eind 1917 Rusland voorgoed verliet, vestigde hij zich in de Verenigde Staten, waar hij vooral zijn geld verdiende als concertpianist. De vele tournees kostten hem vele kracht en, afgesneden van zijn wortels, was zijn componeerdrang nagenoeg verdwenen. In de laatste decennia van zijn leven ontstonden nog maar een handjevol werken, waaronder een pianoconcert, een symfonie en de Symfonische dansen.

Paganini
De Rapsodie op een thema van Paganini, die ook in dit rijtje late werken hoort, schreef Rachmaninov in 1934 in zijn Zwitserse villa. Uitgangspunt was de laatste van de vierentwintig capricci die de Italiaanse violist Niccolò Paganini rond 1817 schreef om zijn waanzinnige virtuositeit te demonstreren. Franz Liszt en Johannes Brahms hadden dit werk ook al uitgekozen voor een variatiewerk, maar anders dan hen maakte Rachmaninov er een soort pianoconcert van. De vierentwintig verschillende variaties die de Rus aaneenrijgt, kun je samenbrengen in drie delen: het snelle eerste deel bestaat uit tien variaties, het langzame middendeel uit acht en de finale uit de variaties 19 tot en met 24.