Valery Gergiev dirigeert Sjostakovitsj

Valery Gergiev, dirigent

Gautier Capuçon, cello

Rossini - Ouverture Guillaume Tell
Sjostakovitsj - Eerste celloconcert
Sjostakovitsj - Vijftiende symfonie

Valery Gergiev dirigeert Sjostakovitsj

Sjostakovitsj kende zijn Rossini. Valery Gergiev vertelt hoe de late werken van de Sovjet-Russische componist en zijn Italiaanse collega met elkaar verweven zijn.

Sjostakovitsj-specialist Valery Gergiev

Sjostakovitsj schopt met zijn opera Lady Macbeth vadertje Stalin tegen de schenen. Vervolgens zit hij nachtenlang met een koffertje bij de lift te wachten: hij vreest dat de geheime dienst ieder moment op zijn deur kan bonzen. In een poging de apparatsjiks tevreden te stellen, produceert hij de ene na de andere symfonie. Maar zijn ware gevoelens drukte hij uit in zijn strijkkwartetten.

Pas in zijn laatste drie symfonieën laat hij ons zijn echte gezicht zien, ontdaan van alle ideologische pathos. In zijn Eerste celloconcert uit 1959, geschreven voor Mstislav Rostropovitsj, drijft hij in de finale venijnig de spot met de Georgiër Stalin door een bekend Georgisch volksliedje te verhaspelen.

Valery Gergiev kent het werk van Dmitri Sjostakovitsj van binnen en van buiten. Niet alleen de symfonieën en concerten, maar ook de opera’s, vocale werken en de verplichte propagandastukken.

Van Rossini’s Guillaume Tell tot achtervolgingsscène

Sjostakovitsj speelde als teenager piano in de bioscoop, als begeleider van stomme films. Honderden keren moet hij bij een achtervolgingsscène het marsje uit de ouverture tot Rossini’s Guillaume Tell, en bij verdriet Siegfrieds treurmars van Wagner hebben gespeeld. In zijn Vijftiende (en laatste) symfonie duiken die jeugdherinneringen ineens weer op. Fascinerend.