Een galant reuzenorkest

In Versailles speelde muziek een belangrijke rol bij uitzonderlijke evenementen die van grote politieke betekenis waren. Kroningen, geboortes, huwelijken en vredesverdragen werden gevierd met balletten, opera’s, een Te Deum of grote instrumentale concerten. Ondanks een lege staatskas als gevolg van de Zevenjarige Oorlog haalde de oude koning Lodewijk XV in 1773 alles uit de kast voor het huwelijk van zijn kleinzoon en troonopvolger, de graaf van Artois. Naast opera’s, bals, en toneelvoorstellingen werd ook het ceremoniële huwelijksdiner volledig begeleid door muziek. De operazaal van het paleis was voor deze gebeurtenis als luxueuze eetgelegenheid ingericht. De orkestklanken overstemden het rumoer van de honderden hovelingen en het lawaai van de bediening. Er traden tientallen musici op – waarschijnlijk wel honderd – met zinderende, pompeuze stukken, die getuigden van de levendigheid van de muzikale kunst in een land dat in die tijd zeer muziekminnend was. De gewoonte om muzikale maaltijden te gebruiken gaat terug tot de zeventiende eeuw: Michel-Richard Delalande stelde als hoofd van de koninklijke muziekafdeling al symfonieën samen voor de diners van de oude Lodewijk XIV en de jonge Lodewijk XV, puttend uit zijn opera’s en balletten.

De dinermuziek voor het grafelijke huwelijk kwam uit de koker van François Francoeur, Delalandes opvolger. Hij nam geen genoegen met alleen zijn eigen werken of die van zijn onafscheidelijke rechterhand, François Rebel, maar stelde vier grote suites samen van in totaal veertig orkestwerken, ontleend aan succesvolle oude en nieuwe opera’s van Rameau, Mondonville, en nog meer klinkende namen.

Benoît Dratwicki

Bron: Festival Oude Muziek Utrecht