Karina Canellakis dirigeert Uit een dodenhuis

Janáčeks ultieme opera

Het klankbeeld van Janáček kenmerkt zich door een voortdurende afwisseling van lyrische melodieën en obstinate ritmische passages. In zijn Sluwe vosje levert dat verrassend kleurrijke contrasten op, terwijl in De zaak Makropulos die elementen al regelmatig schuren. In zijn allerlaatste opera, Uit een dodenhuis uit zijn sterfjaar 1928, vormt alleen de titel al een omen: de lyriek is er nog, maar zij klonk nog nooit zo wrang en verscheurd. De obstinate ritmes worden – letterlijk – gespeeld door de metalen kettingen van de gevangenen die in dit werk figureren.

Schoonheid in een strafkamp

Janáčeks muzikale testament, dat hij zelf niet meer kon voltooien, is gebaseerd op Aantekeningen uit het dodenhuis van Fjodor Dostojevski. De Russische auteur was zelf politieke gevangene geweest in een strafkamp en put hier uit persoonlijke ervaringen. Maar in dit sombere en zeer realistische verhaal zijn de lichtpuntjes des te feller, zoals de feestavond waar de voorliefde van de componist voor de Moravische volksmuziek doorklinkt. Of de arioso passages die opklinken als de gevangenen een gewonde adelaar verzorgen – een vogel die voor vrijheid en hoop staat.

Bron: NTR ZaterdagMatinee

complete bezetting:

Radio Filharmonisch Orkest
Groot Omroepmannenkoor
Karina Canellakis dirigent
Jeremy Bines koordirigent
Lada Valešová assistent-dirigent

Joshua Bloom bas
Bekhzod Davronov tenor
Roland Wood bariton
Jan Martiník bas
Alexey Dolgov tenor
Stephan Rügamer tenor
Julian Hubbard tenor
Sam Carl bas-bariton
Frank van Aken tenor
Tim Kuypers bariton
Zbigniew Malak tenor
Frederik Bergman bas-bariton
Mark Omvlee tenor
Martina Myskohlid mezzosopraan
Ben Heijnen tenor (Groot Omroepkoor)

(zie voor de details in het programmaboekje)