Avondconcert met werken van Strauss, Berg, Schumann en Korngold

De Eerste vioolsonate op. 105 van Robert Schumann is opmerkelijk door de vrijheid waarmee hij met de sonatevorm omging. Hoewel alles in deze sonate ontspruit aan de eerste melodische thema’s is het een geagiteerd discours van wisselende en voornamelijk donkere stemmingen in de hoekdelen die gescheiden worden door een vriendelijk en ontspannend intermezzo.

Het Sextet voor strijkers uit 1942 was oorspronkelijk bedoeld als ouverture voor Strauss’ laatste opera Capriccio: een theaterstuk over het belang van de kunsten en het verschil tussen het woord en de muziek. Is het nu ‘prima la musica, e poi le parole’ (eerst de muziek en dan de woorden) of juist andersom? De eerste violist zet een opvallende en meeslepende melodie in en gaat vervolgens druk in gesprek met zijn vijf collega’s.

Een gesprek zonder woorden, al klinken in de oorspronkelijk opera-versie wel degelijk stemmen aan het slot van het sextet: in plaats van ‘eerst muziek of eerst het woord’ concluderen de musicus en de dichter in de opera dat ‘muziek en woord’ als ‘broer en zus’ zijn. Het sextet lijkt echter iets anders te bewijzen, want ook zonder woorden en zonder kennis van het libretto klinkt deze muziek heel aantrekkelijk en mis je het gesproken woord geen moment.